“Tijdens de eerste lockdown werden we al snel benaderd door restaurants”, vertelt projectleider Anouk Brouwer. “We hebben een keuken, we hebben koks en we hebben niks te doen, was hun boodschap. Kunnen we helpen?” De Utrechtse Uitdaging, een bedrijvennetwerk dat uitdaagt om maatschappelijk betrokken te ondernemen, legde al snel een lijntje tussen het aanbod van de koks en de groeiende eenzaamheid tijdens de coronapandemie.
Brouwer: “Door de lockdown bleven veel belangrijke ontmoetingsplekken gesloten. Ouderen konden niet meer naar het buurthuis en ook de daklozenopvang sloot. Het gevolg was dat mensen die al weinig contacten hadden, nog meer geïsoleerd raakten. Tijd voor actie. We hebben een groot netwerk in de stad en zijn razendsnel aan het regelen gegaan.” En zo ontstond ‘Koks koken tegen eenzaamheid’. Restaurants kookten tegen inkoopprijs, of kregen de ingrediënten vergoed. Fietskoeriers en medewerkers van een energieleverancier regelden het transport van de keukens naar de uitleverpunten. En via de Vrijwilligerscentrale Utrecht en het maatjesproject van het Oranje Fonds zijn er vrijwilligers geregeld om maaltijden te bezorgen.”
Eten en aandacht
Tegelijkertijd werd er bij de Tussenvoorziening (een organisatie die werkt met (ex) dak- en thuislozen) en welzijnsorganisatie DOCK geïnformeerd of zij mensen kenden die zo’n maaltijd goed kunnen gebruiken. Brouwer: “We hadden uiteindelijk een lijst met wat dak- en thuislozen en inwoners die door corona in de financiële problemen waren gekomen, of juist eenzaam waren doordat ze de deur niet meer uitkwamen.”
Wekelijks zorgden een groot netwerk van vrijwilligers voor de bezorging van zo’n 250 verse, gezonde maaltijden aan de deur. Een vlotte, en professionele organisatie. Volgens Brouwer was dat ook onmisbaar in het project. “Je moet het wel professioneel opzetten, anders krijg je de cateraars niet mee.”
Brouwer beschrijft het bezorgen van de maaltijd aan de deur als een tweetrapsraket. “Ik heb zelf ook maaltijden bezorgd. Die extra aandacht die je, naast het eten, kunt bieden was superbelangrijk. We hadden een signaalfunctie en konden welzijnswerk inschakelen als we vermoeden dat het niet goed ging met iemand. Soms probeerden we mensen aan elkaar te koppelen, zodat ze misschien een keer samen konden eten. Of dat ze een keer met de vrijwilliger meegingen naar een koffieochtend in de buurt. De maaltijd was leidend, maar tegelijkertijd ook een middel waarmee je bij mensen achter de voordeur komt en kunt werken aan die eenzaamheidsproblemen.”
Nood is hoog
Na zes maanden is er een evaluatie gedaan met alle partners. “De nood is nog steeds hoog, maar we moeten ook kijken hoe we zaken opnieuw en duurzaam kunnen regelen”, aldus Brouwer. “Met de financiële bijdrage van het Oranje Fonds hebben we tijdens de lockdowns de ingrediënten en de kostprijzen van de koks kunnen betalen. Superfijn, maar dat is een tijdelijke oplossing. Ook zijn de restaurantkeukens weer druk met koken voor hun eigen gasten nu de coronaregels zijn versoepeld. En veel vrijwilligers hebben het weer druk met hun eigen baan. Daarom gaan we opnieuw inventariseren wie er hulp nodig heeft, en proberen we mensen structureel te koppelen aan lokale partners zoals het buurthuis.”
“We gaan niet eeuwig maaltijden bezorgen, maar we maken ons blijvend hard tegen eenzaamheid. We hopen restaurants en cateraars zover te krijgen om bijvoorbeeld structureel wekelijks 10 tot 15 maaltijden extra te koken die we in de wijken kunnen verspreiden. Want we hebben veel mensen kunnen helpen, maar er is natuurlijk nog een enorme groep die we niet zien en onze hulp hard nodig heeft.”
