15-08-2020

Nederland kiest voor nieuw woord warmhartigheid

Warmhartigheid is het woord dat het best de band omschrijft die ontstaat als twee onbekenden naar elkaar omkijken. Dat vindt het Nederlandse publiek. Onze directeur Sandra Jetten heeft dat zojuist bekendgemaakt in het NPO Radio 1-programma De Taalstaat.

placeholder

Het Oranje Fonds en Genootschap Onze Taal startten begin juli een zoektocht om deze leemte in onze taal op te vullen. Er kwamen bijna 1500 inzendingen binnen. De jury, bestaande uit schrijver en cabaretier Wim Daniëls, emeritus hoogleraar Leo Lentz (Universiteit Utrecht), Onze Taal-directeur Vibeke Roeper, en Oranje Fonds-directeur Sandra Jetten, selecteerde drie kanshebbers: warmhartigheid (afgeleid van barmhartigheid), soco (van sociale cohesie/sociaal contact) en plotsbond (de band ontstaat plots en zorgt voor verbondenheid). 

Bijna 2000 stemmen

Tot 14 augustus kon het Nederlandse publiek stemmen. Bijna 2000 mensen brachten een stem uit. Van hen koos bijna 70 procent voor warmhartigheid. Het woord werd ingestuurd door Myrthe Coret-Bergstra, Dirk den Hamer en Katelijne Depoortere. Zij krijgen ieder 500 euro waarmee zij een sociaal initiatief naar keuze mogen steunen, en een boekenbon. 

Voelbare band

Samen met het Genootschap Onze Taal begonnen we de zoektocht naar een nieuw woord voor de speciale band die ontstaat als twee mensen elkaar uit het niets helpen. Bijvoorbeeld als iemand zijn boodschappen laat vallen en een voorbijganger helpt met oprapen. Of als je met een lekke band langs de weg staat en iemand helpt deze te vervangen. Dit zijn daden van naastenliefde en medemenselijkheid, maar dat omschrijft niet de band die het creëert. De volgende keer dat je elkaar treft is er immers sprake van een voelbare band, maar vriendschap dekt de lading (nog) niet. 

Taalspel

“Het is heel mooi om te zien dat zo veel mensen met ons mee hebben gedacht tijdens deze zoektocht en dat er nu een woord is om deze belangrijke band mee te duiden” , stelt Onze Taal-directeur Vibeke Roeper. “Het is niet alleen een leuk taalspel, maar zet je ook aan het denken. Uit zuidelijk Afrika kennen we ubuntu, in het Fries heb je mienskip en in het oosten van ons land noaberschap. Allemaal woorden die iets soortgelijks betekenen, waarom is het er dan in het Nederlands nog niet?”

Sociale samenleving

“In de huidige tijd is warmhartigheid nog voelbaarder dan voorheen", vult Jetten aan. "Of warmhartigheid daadwerkelijk onderdeel wordt van onze taal zal de tijd moeten leren. We vinden het vooral belangrijk dat er aandacht is voor deze belangrijke band, die de basis vormt voor een sociale samenleving. Wij gaan het woord gebruiken!"

Deze woorden werden ook ingestuurd