Thea (71): ‘Mijn zoons vinden het geweldig dat ik weer in de collegebanken zit’

Vrouwen in de kunst, filosofie, Nederlandse kunstschatten en archeologie. Thea (71) doet dankzij colleges voor senioren, gegeven door studenten, kennis op over allerlei onderwerpen. “Organisaties, zoals welzijnsorganisaties en zorginstellingen, kopen de colleges in. Ze vinden bijvoorbeeld plaats in een bibliotheek, buurthuis of verpleeghuis”, vertelt directeur-bestuurder Enny van het Amsterdamse Oud Geleerd Jong Gedaan.

“Toen de andere initiatiefnemer Ilse en ik in een verpleeghuis werkten, zagen we dat er te weinig cognitieve uitdaging was voor senioren. We begonnen met het geven van korte lezingen over diverse onderwerpen. Dat concept hebben we naar een hoger niveau getild. Er zijn genoeg jongeren die meer willen doen dan alleen maar koffie schenken voor ouderen. Door ons doen ze iets waardoor ze hun eigen vaardigheden verbeteren en de wereld een beetje mooier maken.”

Dat was een van de redenen waarom Nikki (27), net klaar met haar master kunstgeschiedenis, zich aanmeldde. “Ik vind het heel leuk om dingen te vertellen. Daarnaast wil ik graag de kant op van volwasseneducatie. Ik leer nu hoe ik een college kan opbouwen en hoe ik een doelgroep kan benaderen. Het voelt dan ook bijna niet als vrijwilligerswerk. Het is bovendien heel leuk dat we mensen zo bij elkaar kunnen brengen.” 

Mensen kijken naar elkaar om

Enny: “Ze ontmoeten gelijkgestemden uit de wijk die het ook leuk vinden om iets te leren. Als je elkaar daarna ergens tegenkomt, heb je een aanknopingspunt voor een gesprek. Ook zien we dat sommigen nog even blijven hangen. Er ontstaan zelfs studiekringen en groepjes. En mensen kijken naar elkaar om. Het valt op als iemand opeens afwezig is. De impact is dus groot. Het is niet alleen maar vier keer een uur college per maand.”

Thea is erg blij dat ze tegen een betaalbare prijs weer kan studeren. “Ik vind het belangrijk om mijn hersenen up-to-date te houden. En ik vind het heel bijzonder dat jongeren mij in hun wereld trekken. Ik luister graag naar ze en zeker als ze genieten omdat ze vertellen over een onderwerp waar ze veel over weten. Je ziet ze groeien.” 

Niemand is uitgeleerd

De colleges zijn er voor alle senioren, met of zonder opleiding. Enny: “Bij ons is niemand uitgeleerd. Het zelfvertrouwen op het gebied van algemene ontwikkeling neemt toe. De senioren hebben het gevoel dat ze er weer toe doen.” Thea: “Ik denk dat dit heel belangrijk is voor ouderen. De stichting vult een gat. Mijn zoons vinden het geweldig dat ik weer in de collegebanken zit.”

De coronapandemie bleek een kans. Enny: “We liepen inkomsten mis, omdat we niet meer konden samenkomen. We wilden al heel lang online colleges geven en daar zijn we direct mee begonnen. Dat kon dankzij de financiële steun van het Oranje Fonds. Het geld was een geschenk uit de hemel.”

Nikki: “Toen ik hiermee begon had ik niet gedacht dat ik ook via Zoom les zou geven, maar het is heel fijn dat we op deze manier veel mensen kunnen bereiken. Thea deed altijd leuk mee. Na afloop liet ze vaak weten dat ze weer veel had geleerd.” Thea: “Ik vond het heel fijn. Je spreekt dan toch even wat mensen en bent weer bezig.”

Een verschil in iemands leven

Voor Nikki is het bijna vanzelfsprekend om zich in te zetten voor ouderen. “Mijn opa had Alzheimer. Door hem ging ik kunstgeschiedenis studeren. Als ik bij hem in het verzorgingstehuis was, nam ik een boekje mee en dan zag ik dat het iets met hem deed. Dat vond ik zo mooi. En dat gebeurt tijdens mijn colleges ook. Door dit soort initiatieven is er weer interactie. Het biedt ouderen afleiding en diversiteit in de dag. We maken echt een verschil in iemands leven. Zo hoor ik op locaties vaak dat mensen weer zin hebben om naar een museum te gaan.” Ook Thea kan niet wachten. “Als het weer kan, vraag ik gewoon iemand mee die ik tijdens een college heb ontmoet. Ik doe daar niet moeilijk over.” 

De stichting bereikt met de colleges ouderen in heel het land. Enny:“Dankzij het programma Ondernemen tegen Eenzaamheid, een samenwerking van het KPN Mooiste Contact Fonds en het Oranje Fonds, kunnen we nu ook een online leeromgeving opzetten. Een omgeving waar mensen te allen tijde online modules kunnen volgen. Het biedt nog veel meer voordelen, maar het belangrijkste is dat we zo mensen 24/7 cognitief kunnen uitdagen.” 

Goed nieuws voor Thea dus. Ze zou het namelijk verschrikkelijk vinden als ze geen colleges meer kan volgen. “En ik ben vast niet de enige. Ik hoor alleen maar positieve geluiden. Ik hoop op gezond oud worden. Maar zelfs als ik niet meer zou kunnen bewegen, kan ik nog steeds online colleges volgen en mezelf bezighouden.”