Hoe vluchtelingen een plek vinden in de samenleving

Woensdag 20 juni was het Wereldvluchtelingendag. Een dag waarop we stilstaan bij het lot van mensen die gevlucht zijn, op zoek naar een nieuw bestaan. Het Oranje Fonds steunt vrijwilligers die statushouders trainen, begeleiden én adviseren. We vertellen het verhaal van zeven projecten.

1. Gelderse gastgezinnen stellen zich open

Stichting Present uit Doetinchem springt in op het groeiend aantal statushouders in de gemeente door hen te koppelen aan gastgezinnen. Ze maken uitstapjes en koken voor elkaar, terwijl de statushouders de taal leren. De Nederlandse gastgezinnen schieten niet in de zorgstand, maar doen puur mee aan een vriendschapsproject, zoals de initiatiefnemers het zelf noemen. “We hopen dat de angst en weerstand in de samenleving wordt verminderd. Ontmoeting en verbinding is heel belangrijk in deze tijd.” Lees meer over het project.

2. Syrische en Nederlandse jongeren samen op kamp

Stichting Sociale Groepsvakanties uit Vierhouten organiseert speciale weekenden voor vluchtelingen, met name voor jongeren. Het draait hierin niet alleen om bonte avonden en de gezelligheid, maar ook om het bijbrengen van vaardigheden. Er zijn workshops over sport en spel, gelijkheid, maar ook over EHBO. Deze kennis komt ook op andere momenten in hun leven van pas. “Een paar jongeren gaan mee om te koken”, zegt bestuurder Alphons Devilee. “Daar leren de Nederlandse vrijwilligers van de kookploeg weer van. Zij zien wat halal is en wat wel en niet goed kan. Zo zijn we er voor elkaar en leren we van elkaar.” Benieuwd naar deze bijzondere groepsweekenden?

3. Les in gebarentaal voor dove vluchtelingen

Stichting Welzijn Doven Rotterdam (SWeDoRo) organiseert taalverwerving voor dove statushouders om ze uit hun sociaal isolement te halen. Initiatiefneemster Gera Vonk-Huisjes: “Zij hebben ook recht op een plek in de maatschappij. Maar als ze onze gebarentaal niet kennen, dan lukt dat niet.” Tijdens het traject leren ze eerst de Nederlandse gebarentaal. Dan volgt het geschreven Nederlands en daarna gaat het om verdieping, zoals boeken lezen en het volgen van ondertiteling op televisie. Ondertussen hebben de statushouders ook contact met dove Nederlanders en elkaar. Lees hier meer.

4. Kinderen worden voorbereid op zelfstandig wonen

Een 17-jarige vluchteling weet nog niet hoe DigiD werkt. Of hoe hij de belastingaangifte moet doen. En wat er allemaal op hem afkomt als hij straks de sleutel van zijn woning krijgt. Stichting Welzijn Lelystad begeleidt minderjarige vluchtelingen op weg naar zelfstandigheid. “Dat doen we bijvoorbeeld door ze te koppelen aan een maatje”, zegt Michel Langereis. “Hoe eerder je begint met begeleiding, hoe soepeler de overgang. Ze kijken samen wat er nodig is, van het verbeteren van de taal tot het maken van een huishoudboekje of het vinden van een bijbaantje. Uiteindelijk willen we dat ze deel uitmaken van de samenleving.” Maar de stichting doet nog meer.

5. Hulp voor statushouders met schulden

“Toen een vluchteling bij ons aanklopte omdat hij schulden had, kwamen we op het idee om hem te koppelen aan een maatje”, vertelt coördinator Rudolf van Tilborg van SchuldhulpMaatje in Rhenen. “Hij kwam er alleen niet meer uit, maar met iemand die hem helpt kan hij alles weer op orde krijgen.” Zo krijgt deze meneer een jaar lang begeleiding van een maatje. Samen proberen ze met allerlei middelen de schulden te verminderen. Het maatje geeft inzicht in een gezonde financiële huishouding. Uiteindelijk draait het allemaal om het vergroten van de financiële zelfredzaamheid.

6. Aandacht voor emancipatie Eritrese vrouwen

Er zijn steeds meer zogenoemde 'nareizigers': vrouwen die, met of zonder kinderen, naar hun man in Nederland komen. Stichting Lemat uit Amsterdam wil met het project 'Integreren doen we samen' de emancipatie van deze mensen bevorderen. Dat doen ze aan de hand van workshops, activiteiten en taallessen. “Het is heel belangrijk om op die verschillen te wijzen”, zegt initiatiefnemer Milka Yemane. “In Nederland komt het ongeïnteresseerd over als je iemand niet aankijkt, maar dat is helemaal niet de bedoeling. We willen die miscommunicatie aanpakken.”

7. Wegwijs maken in de administratie

Veel statushouders hebben geen idee dat hun gezin op straat kan komen te staan als de huur een paar maanden niet wordt betaald. Stichting Wel.kom uit Venlo wil dit soort problemen voorkomen. Projectleider Angelique Weingarten: “We ondersteunen op het gebied van inkomen, wonen, onderwijs en gezondheidszorg. We trainen ze in budgetbeheer en geven praktische tips. Wat komt erin en wat gaat eruit? Wat krijg je als huurtoeslag? Hoe kun je het beste sparen?” Lees hier meer over het project.